Een van de hoogtepunten van het New Scientist-jaar is de bekendmaking van het Wetenschapstalent. Dit jaar met een bijzonder thema: de Nobelpijs. Tijdens New Scientist Live: Nobelprijs komen zo jong en gearriveerd talent samen.

Het is niet bepaald een straf om voor New Scientist te werken. Dag in dag uit zijn we bezig met fascinerende ontwikkelingen in de voorhoede van de wetenschap en steeds weer vragen wij als redactie ons af welke context we kunnen bedenken voor de geweldige content die we krijgen aangeboden.

'Mensen zijn huiverig voor onbekend voedsel'
LEES OOK

'Mensen zijn huiverig voor onbekend voedsel'

Cagla Cinar onderzoekt onze afkeer van onbekend voedsel. Want waarom eten mensen bijvoorbeeld niet graag een reep gemaakt van insecten?

Natuurlijk maken we maandelijks een blad, maar we doen veel meer. Wekelijks verzorgen we de wetenschapspagina’s van Het Parool, we geven twaalf boeken per jaar uit, bezoeken de waanzinnig interessante experimenten en organiseren live-events.

De kers op de taart van dit werk zijn de talloze ontmoetingen die ik de afgelopen jaren heb gehad met de allerbesten uit het vakgebied. Of het nu een lezing betrof van Beatrice de Graaf, een interview met Hans Clevers of een praatje van Leo Kouwenhoven.

Nederlandse wetenschappers zijn niet alleen geweldige onderzoekers, maar ook fantastische verhalenvertellers. Maar de Beatrice de Graven van Nederland worden niet zomaar geboren – ze worden opgeleid en gevormd. Robbert Dijkgraaf vertelde me onlangs dat bij elke topwetenschapper van nu, ooit misschien door toeval, het vlammetje is aangestoken. Door een bevlogen docent, een filmpje op tv of een verhaaltje met inhoud op een pak hagelslag is de vonk overgeslagen.

Nieuwe Nobelprijswinnaar?

Natuurlijk volgen we bij New Scientist het onderzoek van mensen als Erik Verlinde of Ronald Hanson op de voet. Maar we zijn ook geïnteresseerd in de talenten van morgen. Misschien loopt er door de gangen van Maastricht University of op het Science Park in Amsterdam wel zomaar een nieuwe Nobelprijswinnaar rond. Die talenten willen we graag vinden. Daarom organiseren we, onder andere in samenwerking met de Nationale Wetenschapsagenda, voor de derde keer het New Scientist Wetenschapstalent.

We hebben de prijs in het leven geroepen om jong wetenschappelijk talent een platform te bieden en hen te stimuleren in hun onderzoek. Alle universiteiten in Nederland en België nomineren drie kandidaten en na een eerste selectie blijven er vijfentwintig personen over op wie het publiek kan stemmen. Na de publieksstemronde, die voor 50 procent meetelt, bepaalt een jury, met dit jaar Louise Gunning en KU Leuven- rector Rik Torfs als voorzittersduo, wie zich uiteindelijk New Scientist Wetenschapstalent 2017 mag noemen.

Instemming uit de Emiraten

Winnares Maaike Kroon met initiatiefnemer Jim Jansen en juryvoorzitter Alexander Rinnooy Kan. Foto: Mats van Soolingen
Maaike Kroon met Jim Jansen (link) en Alexander Rinnooy Kan Foto: Mats van Soolingen

De eerste twee finaleavonden van deze verkiezing zal ik niet snel vergeten. In september 2015 stond ik samen met juryvoorzitter Alexander Rinnooy Kan op het podium van Pakhuis de Zwijger. Terwijl een blazersensemble voor een enorme kakofonie zorgde, werd Maaike Kroon, hoogleraar scheidingstechnologie aan de Technische Universiteit Eindhoven, gekroond tot winnaar. Nog geen zes dagen later werd bekend dat diezelfde Kroon een aanbod had gekregen van het Petroleum Institute in Abu Dhabi om daar haar eigen onderzoeksgroep op te zetten. Een oorzakelijk verband tussen deze twee gebeurtenissen is moeilijk aannemelijk te maken, maar het duidt er wel op dat men het in de Verenigde Arabische Emiraten met ons eens is dat de Lage Landen barsten van het wetenschappelijk talent.

Hotel Casa 400 in Amsterdam was vorig jaar de plaats van handeling en juryvoorzitter Melanie Peters en neuropsycholoog Erik Scherder hadden een goede warming up verzorgd voor het moment suprême: toen werd bekend dat Isabel Beets, moleculair neurobioloog aan de KU Leuven, New Scientist Wetenschapstalent 2016 was geworden.

Mens en worm

Isabel Beets promoveerde in 2013 op haar onderzoek naar hoe het menselijk brein leert en welke mechanismen daar op moleculair niveau aan ten grondslag liggen. Dit doet ze met behulp van een minuscuul wormpje, C. elegans geheten, dat slechts 302 zenuwcellen heeft. Op het kleine niveau van moleculen lijken de leermechanismen van dit wormpje erg op de mechanismen in het brein van mensen.

Beets is niet alleen een begenadigd onderzoeker, maar ze is ook als geen ander in staat om haar onderzoek op een begrijpelijke manier bij het grote publiek onder de aandacht te brengen.

Ben Feringa is hoofdgast bij de uitreiking van New Scientist Wetenschapstalent 2017. Beeld: Bob Bronshoff
Ben Feringa is hoofdgast bij de uitreiking van New Scientist Wetenschapstalent 2017. Beeld: Bob Bronshoff

Momenteel zijn we druk bezig met de voorbereiding van onze derde editie en ik kan u nu al zeggen dat het een zeer bijzondere avond wordt. Behalve de vijf finalisten staat de avond in het teken van de Nobelprijs. Plaats van handeling is de Kleine Komedie in Amsterdam en Ben Feringa is onze speciale gast. Daarnaast hebben we thuis filmpjes gemaakt bij Gerard ’t Hooft en Francois Englert en hebben we een muzikale verrassing.

Op onze website houden we u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en maken we in mei de top 25 bekend. Natuurlijk hoop ik u te treffen op 22 juni en één ding is zeker: u zult er in goed gezelschap zijn.