Het is vermoedelijk het mooiste fundamentele onderzoek dat de afgelopen jaren in Nederland plaatsvond: het geknutsel aan de moleculaire machines van Ben Feringa. Op New Scientist Live: Nobelprijs in De Kleine Komedie in Amsterdam krijgen bezoekers exclusief de kans om deze Nobelprijswinnaar live over zijn fascinerende onderzoek te horen vertellen.
Op 22 juni beklimt de Nederlandse Nobelprijswinnaar Ben Feringa het prachtige podium van De Kleine Komedie. Een podium waarop wij hem ruim baan geven om te spreken over één van de interessantste wetenschappelijke ontwikkelingen van de afgelopen jaren: het bouwen van moleculen die zich gedragen als geavanceerde machientjes.
De machientjes van Feringa klinken als een bizar stukje spielerei, maar vergis je niet. Ons eigen lichaam zit ook tjokvol moleculaire machines. Van het bewegen van je spieren, tot de stofwisseling van je cellen, ons binnenste is één grote, complexe nanofabriek. Wie dergelijke zaken echt wil leren doorgronden, moet daarom snappen hoe je dergelijke nanomachines bouwt.
Zullen wij ooit een supernova zien aan de nachthemel?
Sterrenkundejournalist Govert Schilling maakt je wegwijs aan het firmament. Wat valt er te zien in november 2024?
Unieke kans
Tijdens New Scientist Live: Nobelprijs krijgt u de unieke kans om onze nieuwste Nobelprijswinnaar niet alleen live te horen spreken, maar ook om hem zelf vragen te kunnen stellen over zijn fascinerende onderzoek. Onderzoek dat enorm tot de verbeelding spreekt. Zo kunnen de piepkleine machientjes van Feringa bijvoorbeeld gericht bewegen zodra je er licht op schijnt. Hij bouwde een rijdende moleculaire auto, maakte minuscule windmolenparkjes en hield zelfs races met zijn zelfgebouwde nanoautootjes. Het zijn pas de eerste stappen in de ontrafeling van de wonderen van de moleculaire wereld. En hoewel Feringa vooral geïnteresseerd is in de puzzel en alle kennis die nog voor het oprapen ligt, zijn de toepassingen van deze moleculaire machines eindeloos.
Wie moleculen kan besturen, bestuurt immers ook de inwendige mens. En dat kan leiden tot intrigerende toepassingen. Mogelijk levert een moleculaire bezorgdienst bijvoorbeeld binnenkort medicijnen af op de plekken in het lichaam waar ze het hardst nodig zijn. Of wellicht kunnen we ziektes genezen die de werking van de moleculaire machinerie van onze cellen overhoop gooit.
Het is, kortom, niet vreemd dat het Nobelcomité juist chemicus Feringa selecteerde voor de hoogste wetenschappelijke eer. Een eer die in Nederland steeds zeldzamer wordt – Gerard ’t Hooft en Martinus Veltman waren in 1999 de laatsten.
Video-interviews
En tijdens New Scientist Live: Nobelprijs staat nog veel meer moois op het programma. Speciaal voor deze avond werden we thuis uitgenodigd bij de Nederlandse Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft en de Belgische Nobelprijswinnaar François Englert. In hun woonkamers spraken we met ze over hun grote bijdrage aan de vervolmaking van het standaardmodel van de deeltjesfysica, de huidige toestand van de wetenschap en de invloed van het winnen van de Nobelprijs. Het leverde twee prachtige video-interviews op die we deze avond exclusief zullen vertonen.
Met Englert spreken wij over zijn beschrijving van het mechanisme dat een deeltje voorspelde dat tegenwoordig alleen nog de naam draagt van zijn mede-Nobellaureaat: het higgsdeeltje. En ’t Hooft vertelt onder andere over zijn doorslaggevende rol bij de wiskundige beschrijving van de zwakke wisselwerking (een van de vier fundamentele natuurkrachten), de grondwet die hij schreef voor de komeet die naar hem vernoemd is en gunt hij ons een blik op zijn voorliefde voor de muziek van Beethoven, muziek die hij elke dag zelf op zijn vleugel speelt.
Winnaars van morgen
Daarnaast vertellen wetenschapsjournalist Martijn van Calmthout en bioloog Jelle Reumer, auteurs van het boek Nobel op de kaart, live op het podium van De Kleine Komedie over de bewogen levens en fascinerende onderzoeken van Nederlandse Nobelprijswinnaars. En tot slot betreden de vijf finalisten van het New Scientist Wetenschapstalent – de Nobelprijswinnaars van morgen – het podium en geven een korte pitch over de inhoud van hun fascinerende onderzoek, waarna Feringa aan één van hen de prijs zal uitreiken. Wie de finalisten zullen worden, is op dit moment nog niet bekend. Maar uw stem kan tot en met 5 juni nog van doorslaggevende waarde zijn.
Het belooft een avond te worden die u niet wilt missen. Wilt u zeker zijn dat u erbij kunt zijn op de 22e? Dan kunt u hier meteen uw tickets bestellen. We hopen u te mogen begroeten.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder:
- De moleculaire machines van Ben Feringa en zijn mede-Nobellaureaten
- Nederlander Bernard Feringa wint de Nobelprijs voor Scheikunde
- ‘Dankzij een goede scheikundeleraar koos ik voor chemie’
- ‘Nobelprijswinnaars zijn allemaal interessante mensen waar je naar wilt luisteren’
- Sleutelen in de nano-garage