De supersnelrechter. Het blijft toch klinken als iets uit het Wilde Westen. Er is herrie in de saloon, zwaaien plots de deurtjes open. Paar schoten in de lucht, een klap met de rechtershamer en hup, weer een boef naar het gevang. Ook bij ons zette de supersnelrechter op die manier deze week een vuistvol nieuwjaarsbelhamels achter tralies.

In de media vroegen experts zich af of snelrecht eigenlijk wel helpt tegen de misdaad, maar dat is niet nodig, het antwoord is namelijk nee. Toen hoogleraar criminologie Gerben Bruinsma vorig jaar voor een congres de vakliteratuur over rappe rechtspraak doorspitte (pdf), vond hij geen enkel onderzoek dat uitwees dat snel berechte boeven minder recidiveren, of dat de misdaadcijfers erdoor dalen. Een Amerikaanse studie vond zelfs een omgekeerd verband: hoe sneller de berechting, des te eerder de veroordeelde weer de fout in ging.

Ja, maar die schoten in de lucht he? Helemaal van deze tijd van zero tolerance, lik op stuk en Fred Teeven. En het aantal nieuwjaarsrellen daalt toch maar mooi. Jaar na jaar, al sinds men ze in 2008 landelijk ging registreren. Dat is toch geen toeval?

Met je handen praten, helpt je bij het leren, onthouden en overtuigen
LEES OOK

Met je handen praten, helpt je bij het leren, onthouden en overtuigen

Waarom bewegen we onze handen als we praten? Psycho­­loog Susan Goldin-Meadow onthult de verborgen krach­ten van gebaren.

Misschien niet. Een tijdje geleden onderzochten Zweedse wetenschappers het verband tussen voetbalrellen en het weer. Ze bekeken wat voor weer het was tijdens risicowedstrijden, en ontdekten dat hooligans, of hoe noemen ze dat in Zweden, veel minder vaak met elkaar op de vuist gingen als het wat frisjes was buiten.

Ik heb toch eens bij het KNMI nagekeken hoe dat bij ons zit. En kijk nou: al vier jaarwisselingen op rij is het kouder en natter dan het jaar ervoor. Een gegeven dat merkwaardig samenvalt met de afname van de problemen op straat.

Dat geeft te denken. Ik zie al voor me hoe de politie voortaan op oudjaar van relschoppers de jas invordert, hoe de rechter geen verbiedsgebod oplegt maar een wantenverbod, en hoe vliegtuigen de wolken boven probleembuurten preventief besprenkelen met deeltjes zilverjodide om regen op te wekken.

Minder stoer dan de man die sneller rechtspreekt dan zijn schaduw, dat wel. Maar in elk geval beter werkzaam tegen rellen.