Geheimen verklappen aan een chatbot? Communicatie-onderzoekers Emmelyn Croes en Marjolijn Antheunis onderzoeken op Lowlands Science of je eerder geneigd bent je diepste geheimen prijs te geven aan een chatbot dan aan een mens.
Loop jij momenteel met een geheim rond? Houd dat dan nog even vast, want op Lowlands kun je het tussen het feestgedruis door opbiechten in een heus biechthokje. In het hokje staat een laptop waar je via een chatprogramma digitaal je hart uit kunt storten. Voordat het biechten kan beginnen, hoor je of je gesprekspartner een chatbot is of een mens.
Europees-Japanse satelliet gaat wolken onderzoeken om klimaatmodellen te verbeteren
Ondanks hun ogenschijnlijke alledaagsheid is er nog veel onbekend over wolken en hun invloed op ons klimaat. De Europees-Japanse Earthcaresatelliet mo ...
‘We zijn benieuwd of mensen zich ongeremder voelen als ze weten dat ze met een chatbot praten’, zegt Emmelyn Croes, universitair docent communicatie en cognitie aan de Tilburg University. ‘Mogelijk beïnvloedt de gesprekspartner de intimiteit van het geheim dat mensen delen. In de literatuur zien we vaak dat mensen bang zijn dat ze de ander in verlegenheid brengen met een geheim, of dat ze zich schamen of bang zijn voor afwijzing. Het belang van dat soort emoties is mogelijk afhankelijk van je gesprekspartner. Dat onderzoeken we in ons experiment.’
Intieme informatie
Om dit te onderzoeken nemen mensen plaats in een digitaal biechthokje, waar ze gevraagd wordt via een chatprogramma met een menselijke priester of chatbot iets op te biechten. Na dit gesprek krijgen de deelnemers een vragenlijst, waarin ze kunnen aangeven hoe ze zich voelen, en of ze bijvoorbeeld schaamte hebben ervaren.
‘We weten al dat mensen meer over zichzelf onthullen aan een vreemde als zij de ander niet kunnen zien en bijvoorbeeld via een chatprogramma communiceren. Doordat je de ander niet ziet, ervaar je minder sociale afwijzing. Wij trekken dit nog een stapje door en vragen ons af of je nóg meer deelt als je weet dat je gesprekspartner een chatbot is’, vertelt Croes.
Therapiebot
Chatbots worden steeds beter, en worden steeds vaker voor allerlei doeleinden gebruikt. Ook therapeutische chatbots zie je steeds meer. Zo kun je op facebook bijvoorbeeld met Woebot praten. Deze digitale therapeut is op Stanford ontwikkeld om mensen met een depressie te helpen. ‘Wij hebben zelf onderzoek gedaan met een andere bekende sociale chatbot, Mitsuku’, vertelt Croes. ‘Deze is zo goed, dat de ontwikkelaar overspoeld wordt met brieven van mensen die er veel baat bij hebben gehad om met deze chatbot te praten.’
‘Uit ons onderzoek bleek echter dat je nog niet bevriend kan raken met sociale chatbots, daar zijn ze nog niet goed genoeg voor. Maar mensen hebben er wel veel baat bij om te praten met een chatbot, waarvan ze weten dat het geen mens is. Wij proberen nu te isoleren waar hem dat in zit. Daarom willen we kijken of je gevoel van welzijn omhoog gaat als je iets deelt met een chatbot. Voel je je opgelucht, en zijn dingen als schaamte en gevoel van afwijzing lager dan bij een mens? Er moet toch een reden zijn dat mensen er zoveel baat bij hebben.’
Chatten met een glaasje op
Zijn de onderzoekers niet bang dat mensen geheimen gaan verzinnen? ‘Die kans heb je altijd natuurlijk. We gaan in ieder geval wel het alcoholgebruik meenemen in het onderzoek. Het zijn Lowlandsbezoekers, dus er is vaak drank in het spel. We weten op basis van onderzoek dat je ongeremder bent als je alcohol drinkt, maar in de praktijk kun je dit lastig manipuleren in een experiment, dat komt nooit door de ethische commissie heen. Op Lowlands kunnen we wel goed controleren of mensen zich ongeremder gedragen als ze hebben gedronken, onafhankelijk van met wie ze praten.’