Een lindyhopdans over supergeleiding – daarmee won promovendus Pramodh Yapa van de University of Alberta in Canada dit jaar de ‘Dance your PhD’-wedstrijd. Hij versloeg ongeveer vijftig andere kandidaten met de swingende uitleg van zijn promotieonderzoek.
Het begint met door elkaar heen dansende mensen. Zij stellen elektronen voor. Later vormen ze paren die lindyhoppend door de ruimte bewegen. De dansparen staan voor de zogeheten Cooperparen die vormen wanneer je supergeleidend materiaal tot bijna het absolute nulpunt (−273,15°C) afkoelt. Dan komen er in zwart geklede, ruig ogende dansers wild tussen de paren heen dansen. Zij verbeelden onzuiverheden in het materiaal, die de fijne supergeleidende eigenschappen in gevaar brengen. De begeleidende tekst en muziek, ook beide geschreven door Pramodh Yapa, leggen uit wat er gebeurt. Deze vrolijke Superconductivity: The Musical is de terechte winnaar van Dance your PhD.
Een tunnel naar een magmakamer kan een onbeperkte bron van energie opleveren
In IJsland zijn wetenschappers van plan twee boorgaten te boren naar een magmakamer. Lukt ze dit, dan zou dat een historische prestatie zijn.
Dansavond voor promovendi
Promoveren kan stressvol zijn. Na jaren onderzoek moet je alles netjes opschrijven in een thesis die je ook nog eens moet verdedigen ten overstaan van een strenge promotiecommissie. Een luchtige afleiding is in die periode geen overbodige luxe. Daarom bedacht wetenschapsjournalist John Bohannon in 2008 de ‘Dance your PhD’-wedstrijd. Het begon als een dansavond voor promovendi om stoom af te blazen tussen het harde werken door. Op die avond werd ook een wedstrijd gehouden: wie kan het best zijn of haar onderzoeksonderwerp uitleggen in een interpretatieve dans. De winnaar kreeg een jaarabonnement op het wetenschappelijke tijdschrift Science.
Inmiddels is Dance your PhD uitgegroeid tot een jaarlijks, internationaal evenement waarbij promovendi filmpjes van hun dans insturen. De wedstrijd wordt nog steeds gesponsord door Science en door de American Association for the Advancement of Science (AAAS). Er zijn vier categorieën: scheikunde, natuurkunde, biologie en sociale wetenschappen. De uiteindelijke winnaar krijgt duizend Amerikaanse dollars en eeuwige nerdroem. De winnaar van elke categorie ontvangt 500 dollar.
Zouk dansende nanobuisjes
Shari Finner beeldde dit jaar haar onderzoek naar elektrisch geleidend plastic uit met een interpretatieve zoukdans. ‘Het was een experiment en en grote uitdaging om mee te doen’, zegt Finner. Zelf danst ze al ongeveer acht jaar, van stijldansen tot de Braziliaanse zouk.
‘Tijdens een dansfeest zag ik mensen tijdens het dansen van partner ruilen, wat gebruikelijk is in Zouk’, vertelt ze. ‘Dit deed met denken aan de manier waarom elektronen tussen verschillende koolstof-nanobuisjes hoppen in een geleidend plastic. Zo begon het idee voor de dans.’ In haar dans stellen in zwart geklede mannen de nanobuisjes voor. De elektronen worden verbeeld door vrouwen in vrolijke kleding. Ze kreeg onder andere hulp van dansers van een studentendansvereniging en van medepromovendi.
‘Ik raad promovendi zeker aan om mee te doen’, zegt Finner. ‘Ten eerste omdat het goed is om je onderzoek aan een breder publiek uit te leggen. Je ideeën en onderzoek zijn minder waard als niemand weet waar je mee bezig bent. Ook is het goed om een keer op een andere manier naar je werk te kijken. Het is leuk en vaak ook nuttig. Tenslotte is er een gezegde ‘Outside of your comfort zone is where the magic happens!’ Ik houd van die magie!’
Positief
Ook Olivia Gosseries van de University of Liege in België en winnaar in de categorie biologie kan meedoen aanraden. ‘Het is een goede manier om creatief te zijn, de band met je collega’s sterker te maken en je werk met een groot publiek te delen.’
Haar dans gaat over een serieus onderwerp: coma. ‘We proberen er een positieve draai aan te geven’, zegt Gosseries. ‘Vooral wanneer we patiënten helpen met het herstel en familie steunen tijdens moeilijke momenten. Dit werk omzetten in een dans is ook een manier om er positief mee om te gaan.’