Amsterdam (NL) – De Hoge Gezondheidsraad in België adviseert de minister van volksgezondheid om kleine kinderen en jongeren van 15 tot 19 jaar in te enten met een nieuw vaccin tegen hersenvliesontsteking. In Nederland is dat vooralsnog niet aan de orde.


De afgelopen tien jaar steeg het aantal infecties met meningokokken, de veroorzakers van hersenvliesontsteking, in België. In 1991 raakte een op de honderdduizend Belgen besmet, in 1999 driemaal zoveel. Er bestaan diverse typen meningokokken. De C-variant zorgde in 2000 voor 85 infecties (ongeveer eenderde van het totaal), waarvan zeven dodelijk afliepen. De meeste infecties veroorzaakte de B-variant.
“In Nederland is vooralsnog geen reden om een vaccinatie tegen de C-meningokok te beginnen”, vertelt dr Loek van Alphen, hoofd van het Laboratorium voor Vaccin Research van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Bilthoven. “Ondanks dat sporadisch de C-meningokok diverse mensen besmet, komt deze variant veel minder voor in Nederland, met ongeveer vijftien procent van het totaal aantal gevallen. In Engeland zorgt de C-variant voor veertig procent van de gevallen van hersenvliesontsteking. Daar heeft de overheid inmiddels een landelijk vaccinatieprogramma ingevoerd, waarvan de eerste resultaten bemoedigend lijken.”

Sinds begin jaren tachtig vindt in geheel Europa een toename van de bacteriële, door meningokokken veroorzaakte hersenvliesontsteking plaats. In Nederland houden de epidemiologen van het Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis sinds 1959 de score bij. Met name in Nederland en Engeland komt hersenvliesontsteking door meningokokken veel voor, België behoort tot de middenmoot, terwijl de voormalige oostbloklanden laag scoren. In Zuid-Europese landen neemt het aantal besmettingen met meningokokken van de C-variant relatief ook toe. De verschuiving van infecties met de B-variant naar de C-variant gaat, zo blijkt, langzaam. Een verklaring voor de regionale verschillen hebben epidemiologen nog niet kunnen vinden.
Een vaccin tegen de B-variant bestaat er nog niet. De farmaceutische industrie en het RIVM werken er hard aan. Intussen houden de onderzoekers de ontwikkelingen in België en Engeland nauwlettend in de gaten. Van Alphen: “Als in Nederland het vaccin tegen meningokokken van het type B beschikbaar is, kunnen we het verwerken in een cocktail. Dan kan het vaccin tegen het C-type daarin meeliften.”

Erick Vermeulen