Onverwachtse toename van algen

Met de toenemende CO_2-niveaus is de hoeveelheid algen uit de groep coccolithoforen enorm gestegen in de Noord-Atlantische Oceaan. Dit wijst er nog maar eens op dat onze levensstijl gevolgen heeft voor het leven op aarde. Maar deze verandering is niet louter slecht nieuws. De algen hebben waarschijnlijk een belangrijke rol bij het verwijderen en opslaan van CO₂ uit de atmosfeer.

Coccolithoforen zijn eencellige algen die deel uitmaken van het marine ecosysteem. Ze zijn bedekt met kalkhoudende plaatjes die ze maken uit calciumcarbonaat. De afgelopen 45 jaar is de hoeveelheid algen in de Noord-Atlantische Oceaan vertienvoudigd. Dat blijkt uit de gegevens van het Continuous Plankton Recorder-onderzoek. De resultaten van het onderzoek werden gepubliceerd in Science.

Oceaanverzuring

Een toename van de alg is precies tegenovergesteld van wat wetenschappers hadden voorspeld. De verwachting was juist dat de toenemende CO₂-concentratie zou zorgen voor een vermindering van de plantaardige plankton. CO₂ zorgt namelijk voor verzuring van de oceaan en de algen maken hun kalkplaatjes minder gemakkelijk aan in een verzuurde omgeving.

LEES OOK

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’

Met haar boomboor onderzoekt Valerie Trouet woudreuzen en reconstrueert ze wat die allemaal hebben meegemaakt.

Koolstof

William Balch, die co-auteur van het artikel is, zegt verrast te zijn door de resultaten. ‘We hadden nooit verwacht dat de hoeveelheid van deze algen tien keer zou toenemen in minder dan een halve eeuw. Als we iets hadden verwacht, was het dat deze gevoelige algen zouden verminderen door de verzuring van de oceaan.’ Balch zegt dat de toename waarschijnlijk komt doordat de algen afhankelijk zijn van koolstof. De extra koolstof uit de toenemende hoeveelheid CO₂, gebruikten ze voor een snellere voortplanting.

Klimaatconferentie

‘Dit is een voorbeeld van hoe marine gemeenschappen over een hele oceaan reageren op de toenemende CO₂-concentraties,’ zegt Balch. ‘Het is belangrijk dat we deze voorbeelden laten zien nu de wereld bijeenkomt op de klimaatconferentie in Parijs.’

Zorgelijk

Anand Gnanadesikan, die ook aan het artikel meewerkte, zegt dat de toename van de alg goed nieuws is voor organismen die de algen eten. De wetenschappers weten alleen nog niet welke organismen dat zijn. ‘En dat is zorgelijk. Het laat ons zien hoe weinig we eigenlijk nog weten over het functioneren van complexe ecosystemen,’ zegt hij.

Hoewel de uitkomst dus onverwacht is, vallen de resultaten toch op hun plek. ‘We kunnen terug vinden dat Coccolithoforen tijdens de warme periodes van de aarde waarin veel CO₂ in de lucht was, vaker voorkwamen,’ zegt Balch.

Langst lopende onderzoek

Het Continous Plankton Recorder onderzoek werd in 1931 gestart door de Britse marine bioloog Sir Alister Hardy. Inmiddels vindt het verzamelen van de samples automatisch plaats op commerciële schepen tijdens hun tocht op standaard vaarroutes. Het programma is een van de langst lopende marine onderzoeken ter wereld.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees ook:

• Gigantische gloeiende worm verlicht de oceaan
• Koolstofdioxide in de oceaan warmt de aarde verder op
• Aarde wordt minimaal 1,6 graden warmer
• Driekwart extreem warme dagen komt door klimaatverandering