De strenge winter van dit jaar staat niet op zichzelf. Ook de komende jaren kunnen we nog strenge winters tegemoet zien, schrijft een Brits-Duits onderzoeksteam in het blad Environmental Research Letters.
De reden is de geringe zonneactiviteit, aldus Mike Lockwood van de universiteit van Reading en collega’s. Door die lage zonneactiviteit raakt de straalstroom die warmte vanaf Noord-Amerika naar Europa voert verstoord. Het gevolg daarvan is dat koude arctische lucht vanuit Siberië Noord-Europa bereikt – met koudere winters als gevolg.
Lockwood vergeleek een verzameling oude temperatuurmetingen uit Engeland vanaf 1659 met gegevens over de activiteit van de zon. Daaruit kwam een duidelijk verband naar voren: minder zonneactiviteit zorgt voor winters die gemiddeld een halve graad kouder zijn.
Wat gebeurt er als de permafrost ontdooit?
Door de opwarming van de aarde dooit de permafrost in rap tempo. Aardwetenschapper Niek Jesse Speetjens deed onderzoek naar de gevolgen.
Minimum
Een langdurige blokkade van de straalstroom kan zelfs zorgen voor een langdurige periode met koude winters, constateert Lockwood. Dat gebeurde tijdens het zogenoemde Maunderminimum van de zon, een periode van lage zonneactiviteit die duurde van ongeveer 1650 tot 1700. Volgens de onderzoekers is het nog te vroeg om te zeggen of we weer zo’n lange periode van koude winters tegemoet kunnen zien.
Met de opwarming van de aarde heeft het allemaal in elk geval niets te maken, benadrukt Lockwood. Voor zijn berekeningen voerde hij een correctie uit, door de klimaatverandering van de gemeten temperaturen af te trekken.
Dat blijkt ook uit andere cijfers. In Nederland en België was de afgelopen winter de koudste in veertien jaar. Tegelijk behoren de afgelopen jaren tot de warmste ooit gemeten.
