Vlinders van de soort Zizeeria maha, gevangen in de omgeving van de Fukushima-kerncentrale in Japan, vertonen mutaties in de vleugels en ogen. Een half jaar na de ramp was het aantal mutaties bij de vlindersoort lokaal verdubbeld.

Een deel van de Japanse Zizeeria maha-vlinders in de omgeving van Fukushima lijkt genetisch beschadigd na de kernramp bij de Fukushima-kerncentrale in 2011. Japanse onderzoekers vingen twee maanden na de ramp 144 volwassen vlinders in de regio rond Fukushima. Vooral de vorm van de vleugels en de ontwikkeling van de ogen leek negatief beïnvloed door de lokale aanwezige hoeveelheid straling.

Het team liet de gevangen vlinders zich verder voortplanten in een afgeschermde omgeving zonder straling. Nieuwe generaties vertoonden steeds meer afwijkingen. Een half jaar na de ramp vingen de wetenschapers nog eens 238 vlinders. Het aantal mutaties bij de vlinders bleek toen dik verdubbeld, ruim een op de vier vlinders had er last van.

Chemicus Sijbren Otto wil in het lab leven maken uit dode chemische soep, en is al aardig op weg
LEES OOK

Chemicus Sijbren Otto wil in het lab leven maken uit dode chemische soep, en is al aardig op weg

Chemicus Sijbren Otto is met een mirakelstuk bezig: hij probeert in zijn Groningse lab leven te kweken uit een levenloze, chemische soep. Onlangs ontv ...

De onderzoekers testten tot slot de invloed van de kernramp op vlinders in een kunstmatige opstelling. Ze stelden gezonde vlinders bloot aan radioactieve straling. Ook bij deze vlinders ontstonden mutaties en gingen de overlevingskansen omlaag. De resultaten van het onderzoek zijn bekend gemaakt in het vakblad Scientific Reports.

Volgens de onderzoekers beïnvloeden de gevolgen van de kernramp in maart 2011 de populatie en ontwikkeling van de vlinders nog steeds, ook al is de hoeveelheid resterend radioactief materiaal in het gebied in totaal sterk afgenomen. Wat het voor andere dieren of mensen betekent, is niet bekend. Het team koos voor de vlindersoort, omdat deze veel voorkomt in Japan en vlinders worden beschouwd als ‘milieuindicatoren’. Veranderingen in hun leefomgeving zijn snel terug te zien in hun populatie. Entomoloog Michiel Wallis de Vries van De Vlinderstichting bevestigt dit: ‘Ze hebben een korte levenscyclus, zodat veranderingen in de omgeving snel tot uiting komen in veranderingen in de populatiegrootte of in dit geval het optreden van mutaties. Ik gebruik vlinders bijvoorbeeld ook als indicatoren voor klimaatverandering en stikstofbelasting van de omgeving.’

Afbeelding: Kuribo via Flickr.com