Haarlem (NL) – Wegverlichting maakt een gebied minder aantrekkelijk voor grutto's. Een onderzoek langs de A9 in Noord-Holland leidt mogelijk tot een nieuw beleid voor de verlichting van wegen in natuurgebieden.


Het Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek (tegenwoordig Alterra) heeft twee jaar lang veldonderzoek gedaan naar broedende grutto's in Noord-Holland. In opdracht van Rijkswaterstaat keken de onderzoekers naar het effect van wegverlichting op de vogels. De minister van Verkeer en Waterstaat had een dergelijk onderzoek toegezegd aan de Tweede Kamer.

Het onderzoek richtte zich op een gebied aan weerszijden van de A9, iets ten zuiden van Akersloot. Daar was de snelweg in 1997 voorzien van verlichting, maar die was nog niet ingeschakeld. In 1998 bestudeerden de onderzoekers de uitgangssituatie, zonder verlichting. In 1999 brandden de lampen elke nacht voluit. Ook bekeken de onderzoekers het effect van vierentwintig lichtmasten, die ze begin 1999 voor het experiment in het natuurgebied plaatsten, nog voordat de grutto's terugkeerden.
Beide jaren keken de onderzoekers naar het aantal gruttonesten, de ligging ervan, de data waarop de grutto's eieren legden en de grootte van de eieren. Voor de grutto lijkt de kwaliteit van het grasland het belangrijkste. De grutto heeft de voorkeur voor vochtig hoog gras met weinig vee en veel stalmest. Nachtelijk licht heeft een geringe invloed, zo bleek. Rondom de vierentwintig lichtmasten lag in 1999 een zone met een straal van circa 200 meter, waar grutto's minder en vaak later in het seizoen pas een nest bouwen. Extra uitgestrooide stalmest leek voor de grutto's wel op te wegen tegen de overlast van de snelweg.
De overheid kan het resultaat van het grutto-onderzoek nu gaan meenemen in het verdere beleid voor de verlichting van de rijkswegen.

Erick Vermeulen