In sommige culturen is het traditie om als oudere cannabis te roken. Dit zou een oudere helpen om zijn kennis over de stamcultuur goed door te geven. Het blijkt dat dit nog niet eens zo’n slecht idee is.
Tieners die onder invloed zijn van wiet presteren slechter bij geheugen- en aandachtstaken. Een lage dosis van de werkzame stof van cannabis, THC, lijkt op ouderen juist een tegengesteld effect te hebben. Het zou de veroudering van de hersenen terugdraaien en het geheugen terughalen. Dit hebben onderzoekers in een studie met muizen gevonden.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
‘We hebben deze experimenten meerdere keren herhaald’, zegt onderzoeksleider Andreas Zimmer van de Universität Bonn in Duitsland. ‘Toen zagen we sterke effecten.’
De onderzoeksgroep van Zimmer bestudeerde het endocannabinoïdensysteem van zoogdieren. Dit is betrokken bij de stabilisering van de stressreactie van ons lichaam. THC heeft dezelfde effecten als moleculen van dit systeem en zorgt ervoor dat we kalmeren.
De wetenschappers ontdekten dat muizen sneller ouder worden als ze genetische mutaties hebben die de werking van het endocannabinoïdensysteem verstoren dan muizen die geen mutaties hebben. Ook de cognitie van muizen met genetische mutaties verslechterde in een hoger tempo. Hierdoor vroeg Zimmer zich af of het stimuleren van het endocannabinoïdensysteem weer een tegengesteld effect zou vertonen.
Hersenstimulans
Jonge muizen (twee maanden oud), middelbare muizen (twaalf maanden) en oudere muizen (achttien maanden), kregen een constante dosis THC. De hoeveelheid die ze kregen was te weinig om hun bewustzijn te beïnvloeden.
Na een maand testten de onderzoekers de muizen op verschillende cognitieve vaardigheden. Zo moesten de muizen hun weg door een doolhof vinden of andere individuen proberen te herkennen.
De jonge muizen van de controlegroep die geen THC hadden gekregen, presteerden veel beter dan de middelbare en oudere muizen van de controlegroep. Maar de middelbare en oudere muizen die wel THC hadden gekregen, presteerden even goed als de jonge muizen van de controlegroep zonder THC.
Verdere onderzoeken lieten zien dat THC het aantal connecties tussen hersencellen stimuleert in de hippocampus, een hersengebied dat is betrokken bij geheugen. ‘Het is een opvallend resultaat’, zegt Zimmer.
Leeftijdseffect
THC leek in jonge muizen een tegengesteld effect te hebben. Wanneer zij THC kregen, werd hun prestatie op sommige taken minder.
Jonge mensen presteren ook slechter bij leer- en geheugentaken een paar uur of dagen nadat ze cannabis hebben gerookt. Een joint geeft alleen wel een veel hogere dosis af dan wat de muizen ontvingen. Dat zwaar marihuanagebruik permanent cognitie kan beschadigen is nog niet bewezen.
Zimmer denkt dat zijn resultaten laten zien dat te veel en te weinig stimulatie van het endocannabinoïdensyteem schadelijk is. Dit systeem is het meest actief in jonge muizen en mensen, dus de extra stimulatie van THC kan dit dan overbelasten. In tegenstelling tot oudere muizen waarbij de activiteit van het endocannabinoïdensysteem steeds meer verlaagt. Bij hen zou een klein beetje THC het systeem kunnen terugbrengen tot een goed activiteitsniveau.
Studies in mensen
De resultaten van de onderzoekers zijn niet zo heel verrassend, volgens de farmacoloog David Nutt van Imperial College London die gespecialiseerd is in neuropsychologie. Dierenstudies hebben aangetoond dat de cannabinoïden die het lichaam produceert gunstige effecten hebben op de hersenen. Nutt en zijn collega’s hebben ook gevonden dat het gebruik van THC alcoholisten beschermt tegen de hersenschade die alcohol kan veroorzaken.
De onderzoeksgroep van Zimmer is nu van plan om studies in mensen uit te voeren om te onderzoeken of oudere mensen kunnen profiteren van een kleine dosis THC. Mochten ze dit effect vinden, dan willen ze kijken vanaf welke leeftijd THC voordelig is. ‘Er is geen formule om muizenmaanden te vertalen naar mensenjaren’, zegt Zimmer.
In deze studies zullen proefpersonen gezuiverd THC krijgen in plaats van wiet, omdat de onderzoekers dan precies de dosis kunnen bepalen. De proefpersonen zouden THC bijvoorbeeld via een mondspray binnen kunnen krijgen.
Zelfs als de onderzoekers dezelfde resultaten vinden bij mensen als bij muizen, is het onwaarschijnlijk dat dokters joints zullen voorschrijven. ‘De dosering is belangrijk’, zegt Zimmer. ‘Het roken van marihuana is heel anders.’
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: