Bh’s hebben zelden een ideale pasvorm. Dankzij een 3D-bodyscan kan nu een persoonlijke bh worden gemaakt en die past wel precies.
De nachtmerrie van elke vrouw: een bh die te strak zit, waarvan de bandjes snijden, de beugel prikt of de sluiting jeukt. Al sinds de eerste bh, in 1910 in Amerika bij toeval ontwikkeld uit een doorgeknipte zakdoek, is er bitter weinig aan het ontwerp veranderd.
De bh werd in de jaren dertig voorzien van een beugel ter ondersteuning van de borsten. De laatste innovatie is de naadloze, voorgevormde bh-cup, zo’n twintig jaar geleden alweer bedacht. ‘Maar dat was vooral een esthetische ingreep. Het draagcomfort veranderde hierdoor niet’, zegt industrieel ontwerper Lidewij van Twillert (28).
‘Fossiele samenwerking is nodig voor een snelle energietransitie’
Universiteiten moeten hun samenwerking met de fossiele industrie niet stopzetten, vindt scheikundige Marc Koper. Dat vertraagt de energietransitie.
‘Tijdens mijn studie aan de TU Delft wilde ik iets doen met mode. Na een workshop 3D bodyscannen ging ik nadenken over welk kledingstuk echt perfect moet passen. Dat zijn bh’s. Daar ben ik mee aan de slag gegaan’, zegt Van Twillert.
Haar eerste bh, die ze als afstudeeropdracht ontwierp, was voor de hoofdrolspeelster van de musical Cabaret. ‘Die musical speelt zich af in de jaren dertig. Daarom verdiepte ik mij in de mode van die tijd. Toen hadden bh’s een lijfje. Met die vintage stijl in mijn achterhoofd ontwerp ik nu de op maat gemaakte bh’s in mijn bedrijf Mesh Lingerie, dat uit vier vrouwen bestaat.’
Slecht aansluitende beugel
De naam van haar bedrijf is afgeleid van het Engelse woord voor maas (mesh) en slaat op de structuur van het bestand waarin de 3D-bodyscans worden aangeleverd. Zo’n scan resulteert namelijk in een maaswerk van kleine driehoekjes die samen een bepaalde vorm maken. Maar mesh is ook een lucht doorlatende polyamide, een stof die veel in lingerie wordt gebruikt.
De mode-ingenieur richt zich vooral op vervanging van de klassieke beugel, die vaak niet goed aansluit op het lichaam. ‘We hebben een methode ontwikkeld om de borst te liften in de gewenste positie. Op de gemaakte bodyscan baseren we de pasvorm van de bh, het stoffen gedeelte en het 3D-geprinte deel dat de beugel vervangt. Het geprinte materiaal is van nylon.’
De vrouwen worden op het atelier gescand met een kleine, met de hand te bedienen 3D-scanner. Van Twillert: ‘Tussen de scanner en de printer zit software waarmee we de boel nauwkeurig kunnen modelleren. Daar komen bestanden uit voor de patroondelen van het textiele gedeelte en een 3D-bestand om de print te maken. Alles afgestemd op het unieke lichaam.’
Deze exacte manier van opmeten verschilt van confectie, waarbij een maatsysteem wordt gebruikt dat niet goed werkt, aldus de ontwerpster. ‘Elk merk heeft een eigen pasvorm, ondanks dezelfde maat. Daarom moeten vrouwen eindeloos zoeken naar een bh die goed past. Bij ons systeem wordt alles op maat gemaakt: de pasvorm, de afstand tussen de cups, de wijdte van de beugel en de diepte van de cups.’
‘Met genoeg vrouwelijke ingenieurs was dit probleem allang opgelost’
Waarom is deze aanpak al niet veel eerder toegepast? ‘Daar heb ik wel een theorie over’, vertelt Van Twillert. ‘Er zijn nog steeds niet veel vrouwelijke technici. Als er evenveel vrouwelijke als mannelijke ingenieurs zouden zijn, was dit probleem al jaren geleden opgelost. Bovendien gaat veel in de mode-industrie, een conservatieve wereld, volgens het principe van trial and error. Iemand bedenkt een ontwerp en niemand weet achteraf meer waarom. Terwijl in de ingenieurswereld wordt ontworpen op basis van berekening en harde cijfers. Ik werk volgens een exacte benadering en doe wetenschappelijke tests om het kledingstuk te verbeteren en zo goed mogelijk te maken.’
Haar nieuwe aanpak is ook beter voor het milieu, redeneert ze. ‘Als je vijf bh’s in de kast hebt liggen die je nooit draagt, dan is dat zonde van de productie, nietwaar? Er wordt steeds meer online geshopt. Dan heb je geen idee of die bh past. Als je er vijf bestelt en je stuurt ze weer retour, is dat hartstikke zonde van de benzine voor het heen en weer gerij. Dat is te voorkomen bij bh’s die perfect zitten.’
Herbruikbare print
‘Bovendien werken we aan een circulair systeem. We verwachten dat het geprinte deel langer meegaat dan het textiele deel. Dus bij slijtage kun je met je bh terugkomen en kunnen we rond de 3D-print weer een nieuwe bh maken. Maar we moeten eerst nog testen of dat idee wel werkt in de praktijk.’
Inmiddels doet Mesh een proef waarin dertig vrouwen een bh aangemeten krijgen. Dat aantal wil ze uitbreiden door met een tour langs lingeriewinkels vrouwen te interesseren voor deze innovatie. De levertijd, na opmeting, is één tot drie weken.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: