Een internationale ‘hardloopwedstrijd’ voor cellen is gewonnen door Groningse wetenschappers. Na een drie uur durende race, over een afstand van bijna een millimeter, kwamen hun cellen als eerste over de streep.
Groningse wetenschappers, en hun cellen, hebben een internationale hardloopwedstrijd voor eencelligen gewonnen. De zogeheten Dicty World Race vond plaats aan de Harvard University in Boston. De race is redelijk simpel. De cellen moeten door een doolhof van gangen hun weg vinden naar de finish, een reservoir dat een lokstof bevat. Naast snelheid moeten de cellen dus ook een soort richtingsgevoel hebben, of anders gezegd een goed ‘reukvermogen’.
Twintig deelnemende onderzoeksgroepen leverden elk een paar honderd cellen aan. De wetenschappers konden kiezen uit een van de twee soorten cellen om mee deel te nemen, namelijk de slijmschimmel Dictyostelium en menselijke bloedkankercellen genaamd HL60.
Stikstofuitstoot lokt planten naar West-Europa
Bosplanten die goed tegen stikstof kunnen, verschuiven snel van Oost- naar West-Europa. Daar brengen ze andere planten in de verdrukking.
Wetenschappers gebruiken de kankercellen en slijmschimmels als onderzoeks-modellen voor menselijke witte bloedcellen. Een bepaald type witte bloedcel, de zogeheten granulocyten, beweegt zich doelgericht voort naar een plek in het lichaam waar iets aan de hand is, bijvoorbeeld een wond. Bij grote brandwonden en bepaalde ziekten van het afweersysteem lukt het die cellen niet om zich te verplaatsten naar beschadigde plek. Tal van wetenschappers onderzoeken daarom hoe de cellen weten waar ze heen moeten, en hoe ze daar uiteindelijk raken.
Los van de wedstrijd bestaat tussen de twee model-cellen al langer enige competitie. Onderzoekers vragen zich al jaren af welke van de twee celtypes beter is om onderzoek mee te doen. Hoe kun je dat nou beter testen dan met een wedstrijdje? Zo ontstond het idee van de Dicty Race, die plaatsvond op 16 mei. De Groningers deden daaraan mee met hun versie van de slijmschimmel.
Doping
Hoewel bij de meeste sporten doping niet is toegestaan, werd het bij deze wedstrijd juist aanbevolen. Onderzoekers ‘trainden’ hun cellen tot echte topatleten door aanpassingen te maken in het genetische materiaal. De wetenschappers verwijderden stukjes DNA of voegden het juist toe aan hun de ‘race-cellen’. De cellen worden na die genetische ingreep beter in navigeren of kunnen sneller voortbewegen.
Hoewel de cellen van de Groningers niet vliegensvlug waren en niet de beste weg vonden door het doolhof, lijkt de genetische combinatie van de Groningse cellen een gulden middenweg. Ze waren dan ook met afstand de grote winnaars. Andere deelnemende cellen bewogen zich weliswaar sneller voort, maar verdwaalden simpelweg in het doolhof. Weer andere deelnemers konden goed navigeren maar waren erg langzaam.
De Groningers gingen naar huis met een prijs van 5000 euro. Maar wat heb je nu aan zo’n race? Vaak zijn humane bloedkankercellen sneller dan schimmels. In de top vijf stond echter maar een van die cellen. Dat is verrassend, en onderzoekers willen nu graag achterhalen waarom de humane kankercellen het aflegden tegen de slijmschimmels. Daarom gaan de deelnemende onderzoekers nu hun gegevens uitwisselen en discussiëren over de resultaten.
Bekijk hieronder de Groningse cellen in actie tijdens de race:
Lees verder: